کوبیک زیرکونیا چیست و آیا می‌توان آن را جایگزینی برای الماس دانست؟

کوبیک زیرکونیا (Cubic Zirconia) که به طور گسترده با علامت اختصاری CZ شناخته می‌شود، یک جایگزین مصنوعی برای سنگ الماس است که به دست بشر ساخته می‌شود. این سنگ مصنوعی چند سالیست که محبوبیت بسیار زیادی پیدا کرده چراکه بسیاری از ویژگی‌های مطلوب الماس را از خود نشان می‌دهد؛ اما با قیمت بسیار پایین‌تری به فروش می‌رسد. الماس CZ یا همان کوبیک زیرکونیا برای اولین بار در دهه 1970 ساخته شد و یک دهه بعد نامش در صدر لیست محبوب‌ترین سنگ‌های مصنوعی قرار گرفت. در ادامه این مقاله از روبی گلد همراه ما باشید تا سنگ محبوب و خوش قیمت کوبیک زیرکونیا را به شما معرفی کنیم.

الماس و کوبیک زیرکونیا چه تفاوت‌هایی دارند؟

اگر بخواهیم تفاوت‌های میان الماس و کوبیک زیرکونیا را به طور کلی بررسی کنیم باید گفت این سنگ مصنوعی کمی سنگین‌تر از الماس است. در حقیقت، سنگ‌های کوبیک زیرکونیا 1.7 برابر الماس متراکم و چگال‌تر است، اما درجه سختی آن‌ها به اندازه الماس نیست.

ما سنگ الماس را به عنوان سخت‌ترین ماده در طبیعت می‌شناسیم. درجه سختی این سنگ ارزشمند و طبیعی در مقیاس موهس 10 از 10 است، این در صورتی است که سنگ کوبیک زیرکونیا در این مقیاس درجه سختی 8 را دریافت کرده است.

یکی دیگر از تفاوت‌های میان این دو سنگ در میزان شاخص انکسار نور است. اگر بخواهیم این تفاوت را با اعداد و ارقام بیان کنیم سنگ الماس دارای ضریب شکست ۲.۴۲ است اما در مقابل زیرکونیا با شاخص ۲.۱۵-۲.۱۸ ضریب شکست کمتری دارد. در نتیجه درخشش الماس بیشتر از کوبیک زیرکونیا است.

کوبیک زیرکونیا از نظر رنگ هم با الماس تفاوت‌هایی دارد. زیرکونیا مکعبی درجه معادل “AAAA” ظاهری کاملا شبیه به الماس دارد اما علاوه بر این درجه های کیفی دیگر به رنگ‌های متنوعی مانند سبز، نارنجی، صورتی و غیره نیز دیده می‌شود؛ اما بیشتر الماس‌ها رنگ قهوه‌ای یا زرد دارند و فقط نادرترین آن‌ها با رنگ هایی دیگر به چشم می‌خورند.

کوبیک زیرکونیا چگونه ساخته می‌شود؟

کوبیک زیرکونیا در واقع از اکسید زیرکونیوم ساخته شده است که تا دمای شدید (حدود 2700 درجه سانتی گراد) گرم شده و سپس برش داده می‌شود تا حداکثر بازتابش را ایجاد کند. این سنگ فاقد هرگونه رگه‌های ناخالصی است و همین امر آن را محبوب‌تر می‌کند.

بررسی کیفی سنگ کوبیک زیرکونیا

مانند الماس، کوبیک زیرکونیا هم از نظر کیفیت درجه‌بندی می‌شود. در مقیاس جهانی برای معرفی کیفیت‌های متفاوت از این سنگ رتبه "A" تا "AAAAA" در نظر گرفته شده است. بیشتر CZ های موجود با کیفیت میان رده "AAA" هستند که هم از نظر قیمتی بسیار مقرون‌به‌صرفه هستند و هم وضوح و درخشش خوبی دارند.

کریستال سواروسکی را می‌توان به عنوان نمونه‌ای مشابه از کیفیت "AAAAA" کوبیک زیرکونیا معرفی کرد. این درجه کیفی از CZ ها به دلیل درخشش و وضوح بسیار بالا گران قیمت بوده و دیگر نمیتوان آن‌ها را به عنوان گزینه‌های ارزان قیمت الماس معرفی کرد. برای مثال کریستال سواروسکی که در حال حاضر به دلیل کیفیت بالای سنگ‌های خود شهرت جهانی دارد با قیمت بسیار بالایی خریدوفروش می‌شود. البته لازم به ذکر است که کریستال سواروسکی از نظر ترکیب کمی با کوبیک زیرکونیا تفاوت دارد اما می‌توان آن را هم رده ‌بالاترین درجه کیفی زیرکونیا به حساب آورد.

طیف رنگی کوبیک زیرکونیا

کوبیک زیرکونیا از نظر رنگ و برش تنوع خارق‌العاده‌ای از خود نشان می‌دهد. حتی از آنجا که فناوری تولید و طراحی این سنگ مصنوعی پیشرفت کرده است، تولیدکنندگان اکنون می‌توانند سنگ‌های روکش شده‌ای از زیرکونیا را به شکل رنگین‌کمانی فوق‌العاده خلق کنند. این تطبیق‌پذیری خارق‌العاده کوبیک زیرکونیا باعث شده آن را به عنوان جایگزینی حرفه‌ای برای محبوب‌ترین سنگ‌های قیمتی بدانند.

آیا سنگ کوبیک ارزشمند است؟

شاید تا چند سال پیش از زیرکونیای مکعبی تنها به عنوان گزینه ارزان‌تر الماس یاد می‌شد اما در حال حاضر دیگر منصفانه نیست که بگوییم CZ ها فقط گزینه‌های ارزان‌تری از الماس هستند. طی سال‌های اخیر مکعب زیرکونیا مسیر طولانی را طی کرده تا به عنوان یک سنگ مصنوعی، اما ارزشمند شناخته شود. حالا این کریستال را با ظاهر زیبا و درخشش شگفت انگیزش به عنوان یک سنگ مستقل از الماس می‌شناسند و به ازای کیفیت و محبوبیتی که دارد به آن ارزش بخشیده‌اند.

هرچند که کوبیک زیرکونیا هنوز هم گزینه مقرون‌به‌صرفه تری از الماس است اما تنوع جواهراتی که با این سنگ تزئین شده‌اند باعث شده که طرفداران طلا و جواهرات دیگر آن را نه به خاطر ارزان‌تر بودن که به خاطر جلوه خوبی که ایجاد می‌کند، خریداری کنند.

برای تعیین قیمت کوبیک زیرکونیا هم نیاز است که اول از وزن قیراط آن مطلع شوید. قیمت زیرکونیا مکعبی به اندازه سنگ الماس بالا نیست اما می‌تواند با توجه به وزن و درجه کیفیتی که دارد بسیار گران باشد. هرچند که چشم غیر مسلح توانایی تشخیص الماس از کوبیک زیرکونیا را ندارد؛ اما به کمک ذره بین جواهرسازی می‌توان درجه کیفی این سنگ مصنوعی و تفاوت میان آن و الماس را تشخیص داد.